Επιλογή Σελίδας

Λέμφωμα

Τι είναι το Λέμφωμα

Το λέμφωμα είναι καρκίνος των κυττάρων του λεμφικού συστήματος και κυρίως των λεμφοκυττάρων. Εμφανίζονται  όταν ένα αναπτυσσόμενο  λεμφοκύτταρο παρουσιάσει κάποιο γενετικό λάθος (μετάλλαξη). Αυτή η μετάλλαξη το οδηγεί  είτε να πολλαπλασιάζεται πιο γρήγορα από το φυσιολογικό, είτε να ζει  περισσότερο από ότι έπρεπε, χωρίς να ανταποκρίνεται στους κανονικούς φυσιολογικούς ελέγχους.

Το λέμφωμα είναι ο πιο συνηθισμένος αιματολογικός καρκίνος και ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος στα παιδιά.

Υπάρχουν δύο είδη λεμφωμάτων , τα   Hodgkin’s (HL) και τα  non Hodgkin’s(NHL) λεμφώματα , με πολλές διαφορετικές κατηγορίες (έξι κατηγορίες Hodgkin’s και τουλάχιστον 61 non Hodgkin’s).Τα λεμφώματα Hodgkin’s χαρακτηρίζονται από λεμφοκύτταρα τύπου Reed-Sternberg, ενώ τα non Hodgkin’s αφορούν τα Β και Τ λεμφοκύτταρα.  Τα λεμφώματα Hodgkin’s  διαφέρουν από τα non Hodgkin’s στον τρόπο που αναπτύσσονται,  στον τρόπο με τον οποίο εισβάλλουν στους γειτονικούς ιστούς και στην αγωγή που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση τους.

Ανάλογα με την ταχύτητα με την οποία αναπτύσσονται τα non Hodgkin’s, χαρακτηρίζονται ως:

  • Επιθετικά Ενδιαμέσου/ υψηλού βαθμού  ( aggressive)
  • Τα βραδείας εξέλιξης -χαμηλού βαθμού ( indolent)
Πρόληψη – παράγοντες κινδύνου Λεμφωμάτων

Παρόλο που τα πραγματικά αίτια των λεμφωμάτων παραμένουν άγνωστα, ορισμένοι κοινοί παράγοντες φαίνονται να επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης. Η νόσος είναι πιο συχνή σε άτομα με  εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, καθώς και σε άτομα που εκτίθενται σε περιβαλλοντικά καρκινογόνα, φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτόνα, ιούς και ορισμένα βακτήρια.

Παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης λεμφώματος είναι:

  • Οικογενειακό ιστορικό
  • Αυτοάνοσα νοσήματα
  • Μεταμόσχευση.
  • Έκθεση σε χημικά όπως, φυτοφάρμακα,  για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
  • Μόλυνση από ιούς όπως Epstein-Barr ( που προκαλεί την λοιμώδη μονοπυρήνωση). HTLV-1, HIV/AIDS, ηπατίτιδα C, η και κάποια βακτήρια, όπως το ελικοβακτηρίδιο (που προκαλεί έλκος)

Παρόλα αυτά, πρέπει να τονιστεί ότι το να έχεις κάποιον παράγοντα κινδύνου  δεν σημαίνει πως κατ’ ανάγκη θα αναπτύξεις λέμφωμα. Στην πράξη, οι περισσότεροι άνθρωποι με παράγοντες κινδύνου δεν εμφανίζουν λέμφωμα. Αντιθέτως οι περισσότεροι ασθενείς με λέμφωμα δεν έχουν εκτεθεί σε κανένα γνωστό παράγοντα κινδύνου. Παρόλο που δεν είναι γνωστό γιατί αναπτύσσονται τα λεμφώματα, γνωρίζουμε πως δεν μπορεί να οφείλονται σε τραυματισμό και πως δεν είναι μεταδοτικά.

Είναι πολύ σημαντικό ο καθένας μας να γνωρίζει τα συμπτώματα του λεμφώματος διότι μπορεί να σώσει τη ζωή του. Τα  συμπτώματα μπορεί να μοιάζουν με αυτά λιγότερο επικίνδυνων ασθενειών και για αυτό τον λόγο η διάγνωση είναι μερικές φορές  δύσκολη.  Από την άλλη, η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική, διότι ορισμένες επιθετικές μορφές  μπορεί να είναι θανατηφόρες σε μικρό χρονικό διάστημα. Αναγνωρίζοντας λοιπόν νωρίς τα συμπτώματα υπάρχουν καλλίτερες προοπτικές για γρηγορότερη διάγνωση, αγωγή και επιβίωση.

Τα συμπτώματα αυτά είναι:

  • Διόγκωση των λεμφαδένων στον λαιμό,  μασχάλες , τράχηλο, βουβωνική περιοχή
  • Πυρετός, ειδικά το βράδυ.
  • Ρίγη η αλλαγές στην θερμορύθμιση (temperature swings)
  • Ανεξήγητη απώλεια βάρους
  • Απώλεια όρεξης.
  • Ασυνήθιστη κόπωση η έλλειψη ενέργειας.
  • Αναιμία
  • Επίμονος βήχας.
  • Δυσκολία στην αναπνοή .
  • Επίμονος κνησμός σε ολόκληρο το σώμα χωρίς εμφανή αιτία.
  • Γενικευμένη κούραση.
  • Διογκωμένες αμυγδαλές
  • Πονοκέφαλοι.
  • Διόγκωση ήπατος και/ η σπλήνας
Διάγνωση

Οι περισσότεροι  που παραπονιούνται για τέτοια συμπτώματα δεν έχουν λέμφωμα. Παρόλα αυτά είναι πολύ σημαντικό εάν κάποιος έχει συμπτώματα που δεν υποχωρούν, να επισκεφτεί τον γιατρό ώστε να επιβεβαιώσει ότι δεν πάσχει από λέμφωμα ή κάποια άλλη σοβαρή ασθένεια.
Η κλινική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει διογκωμένους λεμφαδένες σε διάφορες περιοχές του σώματος. Ο γιατρός προχωρεί σε εξετάσεις αίματος και βιοψία ενός διογκωμένου λεμφαδένα, κατά την οποία ο λεμφαδένας μελετάται στο παθολογοανατόμο εργαστήριο για να ταυτοποιηθεί η νόσος.
Μετά την ταυτοποίηση του, ακολουθεί μια σειρά εργαστηριακών εξετάσεων για να εντοπιστούν τα σημεία της νόσου (στάδιο νόσου). Αυτές οι εξετάσεις μπορεί να είναι:

  • Απλές αιματολογικές εξετάσεις,
  • Απεικονιστικές εξετάσεις (τομογραφία, μαγνητική κ.α.) ώστε να εντοπιστούν τυχόν άλλοι λεμφαδένες και να ελεγχθεί το συκώτι, ο σπλήνας , η οι πνεύμονες
  • Ανάλογα με την κρίση του γιατρού, ίσως  χρειαστούν πιο ειδικές εξετάσεις, όπως παρακέντηση του μυελού των οστών
Στάδια λεμφώματος

Στάδιο I     Περιλαμβάνει μία μόνο ζώνη η περιοχή, συχνά ένα μόνο λεμφαδένα και την περιβάλλουσα περιοχή. Τυπικά δεν παρουσιάζονται συμπτώματα.
Στάδιο II    Περιλαμβάνει πάνω από μία περιοχή λεμφαδένα σε μια πλευρά του διαφράγματος ή μια ζώνη λεμφαδένα και μια κοντινή περιοχή ή όργανο
Στάδιο III   Περιλαμβάνει ζώνες λεμφαδένων και στις δύο πλευρές του διαφράγματος και ένα όργανο η μία περιοχή πλησίον των λεμφαδένων, τον σπλήνα η κάποιο άλλο όργανο ή περιοχή.
Στάδιο IV    Περιλαμβάνει ένα η περισσότερα όργανα και το μυελό των οστών η το δέρμα

Θεραπείες και παρενέργειες του Λεμφώματος

ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Τα λεμφώματα είναι δυνητικά ιάσιμη νόσος. Ο αιματολόγος μπορεί να συστήσει αρκετούς τύπους θεραπειών η και απλή παρακολούθηση, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νόσου
Συνήθως τα λεμφώματα αντιμετωπίζονται με χημειοθεραπεία. ακτινοθεραπεία, βιολογική θεραπεία, με κάποιο συνδυασμό αυτών, μεταμόσχευση ή απλή παρακολούθηση.
Για τα βραδέος εξελισσόμενα NHL μπορεί να μη δοθεί αρχικά κάποια θεραπεία. Είναι η λεγόμενη τακτική «watch and wait» ( «παρατήρηση και αναμονή»). Εάν δεν υπάρχουν συμπτώματα  ο γιατρός μπορεί να προτιμήσει την στενή παρακολούθηση του ασθενούς και να δώσει την θεραπεία όταν πραγματικά θα χρειάζεται.

ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι ασθενείς ότι οι πιθανές παρενέργειες  δεν βιώνονται ούτε από όλους ούτε στον ίδιο βαθμό. Επίσης, πολλές από αυτές μπορούν να εξαλειφτούν η να μειωθούν σε σημαντικό βαθμό. Συνήθως είναι παροδικές και θα εξαλειφτούν με το πέρας της θεραπείας. Παρόλα αυτά κάποιες από τις ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να είναι σοβαρές και μόνιμες, όπως για παράδειγμα η υπογονιμότητα., χρειάζεται καλή επικοινωνία και συζήτηση με τον θεράποντα γιατρό.

Παροδικές παρενέργειες
Αίσθημα κόπωσης: Κατά την διάρκεια της θεραπείας είναι πιθανόν να νοιώθετε συχνά την ανάγκη να ξεκουραστείτε η να κοιμηθείτε. Αυτό το χρονικό διάστημα, είναι σημαντικό να διακόψετε την εργασία σας και να προσαρμόσετε το πρόγραμμα σας στις ανάγκες του οργανισμού σας. Ζητείστε την βοήθεια των δικών σας ανθρώπων για τα ψώνια και τις δουλειές του σπιτιού Μελέτες έχουν δείξει ότι η χαμηλής έντασης γυμναστική, όπως το βάδισμα, το ελαφρύ τρέξιμο, η κολύμβηση και το ποδήλατο μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε το αίσθημα της κόπωσης. Σε κάθε περίπτωση σεβαστείτε τις ανάγκες του οργανισμού σας και φροντίσετε να εισάγετε σταδιακά την άσκηση στο πρόγραμμα σας.
Ναυτία: Είναι πιθανόν να εμφανιστεί κατά την διάρκεια της χημειοθεραπείας η της βιολογικής αγωγής. Αν κριθεί απαραίτητο από το γιατρό σας, μπορείτε να λάβετε αντιεμετική αγωγή.

Διάρροια η δυσκοιλιότητα: Φροντίστε να αυξήσετε την πρόσληψη υγρών ώστε να μην αφυδατωθείτε. Επίσης ενημερώστε τον γιατρό σας. Υπάρχουν φαρμακευτικά σκευάσματα που μπορούν να σας υποστηρίξουν.

Απώλεια μαλλιών: Συζητείστε με τον γιατρό σας κατά πόσον η θεραπεία θα προκαλέσει την απώλεια των μαλλιών σας. Αν ναι, υπάρχουν τρόποι αποκατάστασης με καλά αισθητικά αποτελέσματα.

Ξηροστομία η δυσκολία στην κατάποση: Ίσως σας βοηθήσει να πλένετε το στόμα σας με χλιαρό νερό και χαμομήλι. Επίσης κρατείστε τα δόντια σας καθαρά, έπειτα από κάθε γεύμα, βουρτσίζοντας τα ελαφρά, για να αποφύγετε τον κίνδυνο μόλυνσης. Επισκεφτείτε τον οδοντίατρο σας και ενημερώστε τον για τη νόσο σας, ώστε να φροντίσει τα δόντια και τα ούλα σας. Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα στην κατάποση, φροντίστε η τροφή σας να είναι σε υγρή η υδαρή μορφή.

Πόνος στα χέρια η τα πόδια σας (περιφερειακή νευροπάθεια ): Κάποιες χημειοθεραπείες μπορεί να σας προκαλέσουν νευροπάθεια. Ελαφρά λυγίσματα η εκτάσεις των δακτύλων των χεριών και των ποδιών σας καθημερινά μπορεί να βελτιώσουν την κατάσταση σας.

Μεγάλη αιμορραγία η μώλωπες και κίνδυνος μόλυνσης: Πολλές φορές  η χημειοθεραπεία προκαλεί ανοσοκαταστολή. Σε περίπτωση που σας παρουσιαστεί κάποια ασυνήθιστη αιμορραγία  η μώλωπες η οποιαδήποτε ένδειξη μόλυνσης, φροντίσετε να το αναφέρετε άμεσα στο γιατρό σας.

Συμπτώματα γρίπης: Κατά την διάρκεια της βιολογικής θεραπείας σας, είναι πιθανόν να σας παρουσιαστούν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα της γρίπη, όπως μυϊκοί πόνοι, πονοκέφαλοι, κούραση η και πυρετός.

Πόνος: Είναι πιθανό να νοιώσετε πόνο μέτριας έντασης στα σημεία που έχει εμφανιστεί το λέμφωμα . Ο πόνος αυτός μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλά παυσίπονα.

Μόνιμες βλάβες:

Υπογονιμότητα: Υπάρχει πιθανότητα κάποιες από τις θεραπείες να σας δημιουργήσουν υπογονιμότητα. Συζητείστε με το γιατρό σας για να κανονίσετε τη λήψη σπέρματος η ωαρίων, προκειμένου να τεκνοποιήσετε στο μέλλον

Μετά τη θεραπεία του Λεμφώματος

Όταν συμπληρωθεί η θεραπεία, είναι πολύ φυσικό να αισθάνεται κανείς ανησυχία και άγχος για μια πιθανή υποτροπή. Για να γίνει η  προσαρμογή σε ένα «νέο» φυσιολογικό τρόπο ζωής  κατά τη διάρκεια αλλά και μετά τον καρκίνο μπορεί να  χρειαστούν εβδομάδες ή και μήνες. Με τη  βοήθεια  των επαγγελματιών υγείας πρέπει να διαμορφωθεί ένα πρόγραμμα που να συμβάλλει σε μία όσο το δυνατόν καλλίτερη ποιότητα ζωής. Μερικές συμβουλές:

  • Διακοπή καπνίσματος
  • Ελάττωση της κατανάλωσης οινοπνεύματος.
  • Άσκηση  (περπάτημα, ποδήλατο, κολύμβηση)
  • Υγιεινή διατροφή.
  • Παρακολούθηση

Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν καλή ανταπόκριση στην αγωγή. Ανεξάρτητα όμως από το αποτέλεσμα, θα χρειαστεί  τακτική ιατρική παρακολούθηση, βάσει των οδηγιών του γιατρού του. Ο ογκολόγος θα καθορίσει τις εξετάσεις (πχ αιματολογικές κλπ.) που θα χρειάζεται να γίνονται.

Σαν ασθενής, ΜΕΙΝΕΤΕ ΕΝΕΡΓΕΙΣ

Για να μείνετε ενεργείς όσον αφορά την υγεία σας πρέπει  να ζητήσετε από το ιατρικό επιτελείο σας:

  • Αντίγραφο του ιατρικού φακέλου σας και μία γραπτή σύνοψη της θεραπείας σε περίπτωση που χρειαστείτε δεύτερη γνώμη ή  χρειαστεί να επισκεφτείτε τον οικογενειακό γιατρό σας για τον υπόλοιπο προληπτικό έλεγχο που κάνετε.
  • Ένα κατάλογο σημαδιών- συμπτωμάτων υποτροπής και παρενεργειών της θεραπείας που ενδεχομένως εμφανίζονται αργότερα.

Στις επόμενες επισκέψεις στο γιατρό σας μην παραλείψετε να αναφέρετε:

Οποιοδήποτε καινούργιο σύμπτωμα.
Πόνο
Φυσικά προβλήματα που διαταράσσουν την καθημερινή ζωή σας όπως κόπωση, αϋπνία, σεξουαλική δυσλειτουργία, απώλεια ή αύξηση βάρους.
Οποιαδήποτε καινούργια προβλήματα υγείας, όπως καρδιακή νόσο, διαβήτη, ή ψηλή αρτηριακή πίεση.
Οτιδήποτε καινούργια φάρμακα ή βιταμίνες λαμβάνετε.

Συναισθηματικά προβλήματα, όπως άγχος ή κατάθλιψη.